Żyrardów jest miasteczkiem niezwykłym: to chyba jedyna w Polsce osada robotnicza, miasto zbudowane praktycznie od podstaw wokół Zakładów Lniarskich założonych przez Filipa de Girarda. Żyrardów zachwyca swoim układem i piękną czerwoną cegłą. Ale to nie wszystko, co przyciąga mnie do tego miasta – tam przecież działa się prawdziwa herstoria.
Pierwszy strajk kobiet
Strajk Szpularek to pierwszy kobiecy protest na ziemiach polskich. To właśnie żyrardowskie robotnice byłe pierwsze – pokazały, jak należy walczyć o zmianę na lepsze. Kiedy w 1883 roku obniżono im i tak niskie pensje, kobiety odmówiły pracy, zmieniając bieg historii nie tylko Żyrardowa, ale i całego ruchu robotniczego.
I właśnie tę niesamowitą historię przenieśliśmy na wielkoformatową planszę do gry. A skoro strajk, to musiała być to gra kooperacyjna.
Historyczne wydarzenia w grze planszowej
Pierwsze koncepcje gry powstały w czasie warsztatów, na które Muzeum Lniarstwa im. Filipa de Girarda w Żyrardowie zaprosiło w lutym uczniów żyrardowskich szkół. Młodzież po spotkaniu z historykiem i wysłuchaniu opowieści o strajku z 1883 roku spróbowała przełożyć te niezwykłe wydarzenia na język gry planszowej.
Efekty ich pracy opracowaliśmy potem w zespole Good Games, by na rocznicę Strajku Szpularek – 23 kwietnia 2025 r. – zaprezentować grę w Muzeum Lniarstwa.
Premiera gry wielkoformatowej o Strajku Szpularek
W premierowych rozgrywkach wzięły udział cztery grupy z żyrardowskich szkół ponadpodstawowych. Gracze wcielili się w komitet strajkowy, którego zadaniem jest przekonanie innych pracowników do udziału w strajku. Jego powodzenie zależy od solidarności całego zakładu.
Gra „Strajk Szpularek 1883” to gra kooperacyjna, co oznacza, że uczestnicy nie rywalizują ze sobą, ale muszą współpracować, by pokonać mechanikę gry. Wszystkie decyzje podejmują razem, zarządzają wspólnymi zasobami i ustają plan działania.
Wielkoformatowa gra planszowa staje się więc nie tylko narzędziem edukacyjnym i możliwością atrakcyjnego spotkania z historią, ale też integrującym doświadczeniem. Ogromną przyjemność sprawiało mi oglądanie, jak młodzi ludzie ze sobą rozmawiają, dzielą się zadaniami i wchodzą w różne role.
W każdej grupie od razu właściwie wyłaniał się lider, a w następnej kolejności ktoś naturalnie przyjmował funkcję skarbnika. Inna osoba podawała karty i zasoby, a jeszcze inna wskazywała optymalne miejsca do zagospodarowania. Wygrana była więc wspólnym sukcesem całej drużyny!
Gra wielkoformatowa, czyli nauka przez zabawę
Oczywiście, w procesie projektowania najważniejszy był dla nas aspekt edukacyjny, dlatego w instrukcji gracze znajdują streszczenie przebiegu strajku. Sama plansza jest odwzorowaniem układu Żyrardowa z jego charakterystycznymi placami i ulicami. Kostka nawiązuje zaś do słynnej czerwonej cegły. Muzeum Lniarstwa z kolei udostępniło uczniom stroje używane do rekonstrukcji wydarzeń z 1883 roku. Wszystko to sprawiło, że gracze naprawdę mogli wczuć się w sytuację pracownic i pracowników Zakładów Lniarskich.
Obcowanie z historią stało więc prawdziwą przygodą!
Masz pomysł na własną grę wielkoformatową? Skontaktuj się z nami i stwórzmy ją razem!
